Wieża w Bieławinie

 miejscu późniejszej wieży obronnej już w VI wieku istniała osada dająca początek późniejszemu Chełmowi. Prawdopodobnie w drugiej połowie XIII wieku w obrębie osady książę Jerzy I wzniósł murowaną wieżę na planie zbliżonym do kwadratu o boku 12 metrów. Posiadała ściany o grubości ponad półtora metra, miała prawdopodobnie pięć kondygnacji i zwieńczona była dachem namiotowym. Najniższa kondygnacja pełniła prawdopodobnie funkcje kuchni i spiżarni, podczas badań znaleziono tu dużą ilość ceramiki oraz kości zwierzęcych. Przy zachodniej ścianie znajdował się niewielki loszek, jego przeznaczenie nie jest do końca pewne - mógł być skarbczykiem lub magazynem wody na wypadek konieczności obrony wieży przed szturmem. Ta najniższa kondygnacja, o wysokości 3 metrów, nie posiadała okien. Kondygnacje druga i trzecia - o wysokości niewiele ponad 3 metrów - posiadały wąskie okna przystosowane do obrony.

Kondygnacja czwarta miała charakter reprezentacyjny, jako jedyna 

fot. JAPCOK, V 2004

posiadała sklepienie krzyżowo-żebrowe. Na jej wysokości na zewnątrz biegł ganek, na tą kondygnację prowadziło też jedyne wejście do wieży, prowadzące po niewielkich schodach bądź drabinie od zachodniej strony. Okna na czwartej kondygnacji były duże i bogato zdobione, a sklepienie wykończono zielonym kamieniem. Piąta kondygnacja miała przeznaczenie wyłącznie obronne. Kiedy nadchodziła konieczność obrony niszczono schody i drabiny, a ganek spełniał funkcje hurdycji.

Wieży towarzyszyły zapewne pomocnicze gospodarcze zabudowania drewniane, natomiast nie natrafiono podczas badań na dodatkowe elementy obronne w postaci fos czy wałów.

Nie ma przekazów, które pomogłyby w ustaleniu kiedy wieża została opuszczona, badania wykazują, że stało się to już w XIV wieku. Do drugiej wojny światowej istniała jeszcze zachowana prawie w pełnej wysokości północna ściana oraz fragmenty wschodniej i zachodniej. Ruiny zostały jednak zniszczone podczas działań wojennych. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku przeprowadzono prace zabezpieczające, podczas których ze znalezionego gruzu wzniesiono nadbudowano pozostałe resztki ścian do wysokości 2 metrów.