Zamek w Żarach

ród, który istniał w obecnym północno-zachodnim narożu miasta należał do czeskiej rodziny Dewinów. Znajdował się w granicach księstw Dolnego Śląska. Po śmierci Albrechta Dewina w 1280 roku Żary przeszły w ręce rodziny von Packów. Murowany zamek zaczęli oni wznosić w końcu XIII wieku.

Zamek miał plan czworoboku, wzniesiony był z kamienia i cegły. Budynek mieszkalny był dostawiony do muru północnego, a brama wjazdowa znajdowała się tuż obok niego w murze wschodnim. Dom mieszkalny miał wtedy trzy kondygnacje, 

Północna elewacja zamku a w głębi północne skrzydło pałacu, fot. JAPCOK, V 2004

był jednotraktowy, podpiwniczony. Dolna kondygnacja jest kamienna, następne dwie wzniesiono z cegły w układzie wendyjskim. W tamtej postaci zamek nie posiadał wieży.

Pierwsza rozbudowa identyfikowana również jako drugi etap właściwej budowy miała miejsce do 1329 roku. Powstało wtedy zachodnie skrzydło oraz ceglana wieża o planie czworokąta.

Następna rozbudowa została dokonana przez kolejnych właścicieli - Bibersteinów, którzy jako wiano przejęli zamek w 1355 roku. W połowie XV wieku w południowo-wschodnim narożniku stanął kolejny budynek. Miał tak jak pierwszy trzy kondygnacje i piwnice, fundamenty i przyziemie kamienne, wyżej wzniesiony z cegły w układzie gotyckim. W połowie XVI wieku od strony dziedzińca upiększono arkadami skrzydło południowe i wschodnie co nadało mu cechy renesansowe.

W 1558 roku zamek kupił Baltazar Promnitz, którego potomkowie w latach 1710-1716 wznieśli nowy pałac na wschód od dotychczasowych zabudowań.

W 1824 roku zamek przeznaczono na więzienie, które istniało tu aż do 1935 roku, kiedy zastąpiło je muzeum regionalne. Pod koniec drugiej 

fot. ZeroJeden, V 2004

wojny światowej zamek strawił pożar. Dotychczas go nie odbudowano a wypalone ściany zamknięte są dla zwiedzających. W zamku zachował się arkadowy dziedziniec, gotyckie i renesansowe polichromie oraz zdobienia grafitowe.