Zamek Grodziec

a szczycie wysokiej góry w XII wieku istniał gród, który w XIII wieku stał się siedzibą kasztelana. W 1320 roku Grodziec został od księcia legnickiego Bolesława III kupiony przez rycerza Swolow Busewoi. Pierwsze murowane założenie zostało wzniesione prawdopodobnie przez ród Bożywojów w XIV wieku. Do 1473 roku zamek pozostawał w rękach prywatnych, w tym roku wykupił go książę legnicki Fryderyk I, który zatrudnił do prac budowlanych budowniczych Blasiusa Rese'a z Wrocławia, Bartholomeusa Bloeschucha z Legnicy i kamieniarza Hansa Trauernichta ze Zgorzelca. W zawartym z nimi kontrakcie jest mowa o wzniesieniu wieży podobnej do wieży św.Jadwigi z zamku legnickiego. Podczas trwającej do 1487 roku budowy wzniesiono zamek o planie wydłużonego sześcioboku z basztami w pięciu narożach oraz potężną 

fot. ZeroJeden, V 2006

kwadratową wieżą w narożniku południowym. Wjazd został umieszczony w sąsiedztwie kwadratowej wieży. Na południe od zamku głównego znalazło się rozległe podzamcze otoczone murem, na jego terenie zlokalizowane były murowane budynki gospodarcze.

W 1502 roku król czeski przekazał Grodziec książętom Fryderykowi II i Jerzemu, a po podziale księstwa legnickiego tereny te znalazły się we władaniu Fryderyka II. W roku 1522 Fryderyk rozpoczął rozbudowę zamku pod kierunkiem zgorzeleckiego architekta Wendela Rosskopfa. Wzniesiono wówczas budynek mieszkalny wzdłuż północno-zachodniego odcinka murów. Podczas kolejnych prac budowlanych prowadzonych pod kierunkiem Jana von Hardecka wzmocniono zamek wielkimi bastejami od południa.

Po śmierci Fryderyka II zamek przeszedł na własność jego syna Fryderyka III. Chętnie wykorzystywany przez książąt legnickich w celach reprezentacyjnych stracił swe znaczenie po wygaśnięciu dynastii Piastów legnickich. Upadający zamek był w czasie wojny trzydziestoletniej wykorzystywany na koszary wojsk carskich, co dodatkowo przyczyniło się do 

Wnętrza zamkowe na zdjęciu z lat 30. XX wieku

postępujących uszkodzeń. Wykonany w tym czasie przez Walentego Saebischa projekt wzniesienia bastionowych fortyfikacji nie został zrealizowany.

W początkach XVIII wieku zamek został opuszczony, a w latach 1718-1727 właściciel Grodźca wzniósł dla siebie pałac u podnóża góry zamkowej. Od końca XVIII wieku pozostałości zamku należały do Jana VI Hochberga, który przeprowadził tzw. romantyczną konserwację ruin, a na przedzamczu zostały założone angielskie ogrody. Zamek przechodził przez prywatne ręce kilkakrotnie, a w 1889 roku zakupił go przemysłowiec Willibald von Dirksen.

W latach 1906-1908 na zlecenie Willibalda a pod kierunkiem Bodo Ebhardta odbudowano zamek, jednak nie przykładano dużej wagi do wierności pierwotnym planom. Szczególnie przy bardzo zniszczonych elementach zatarto ich XIV i XVI-wieczny wygląd. W końcu drugiej wojny światowej zamek nie oparł się zniszczeniom. W latach siedemdziesiątych XX wieku próbowano wyremontować zabudowania z przeznaczeniem na dom wypoczynkowy, jednak prac nie ukończono.

Przebudowa Bodo Ebhardta uniemożliwiła przeprowadzenie prac architektonicznych, które wyjaśniłyby dokładnie etapy budowy założenia.