Zamek w Iłży

a przełomie XIII i XIV wieku na terenie obecnego Starego Miasta znajdowała się obronna drewniana siedziba biskupów krakowskich. Siedziba ta po zniszczeniach wojennych została w początkach XIV wieku opuszczona i uległa ruinie, a biskup Jan Grot wzniósł na sąsiednim wzgórzu nowy murowany zamek. Prawdopodobnie w tej fazie budowy założenie składało się z cylindrycznej wieży i obwodowe mury z bramą od strony zachodniej.

Zamek w ciągu wieków był kilkukrotnie rozbudowywany przez kolejnych biskupów, między innymi Floriana z Mokrska, Jana Konarskiego, Filipa Padniewskiego i Marcina Szyszkowskiego. Podczas tych przebudów zamek uzyskał formę trójkątnego założenia zamku właściwego oraz przylegającego do niego od północy przedzamcza. W XV wieku zamek uzyskał wzmocnioną wieżę bramną, do której prowadził most, 

Widok z lotu ptaka, fot. ZeroJeden, V 2020

a w XVI wieku gruntowna przebudowa przekształciła zamek w renesansową rezydencję. To wtedy powstała większość zabudowań przylegających do murów obwodowych, a przedzamcze otoczono bastejowymi fortyfikacjami. Na początku XVII wieku jeszcze raz przebudowano nieznacznie założenie, głównie sprowadziło się to do modernizacji umocnień przedzamcza.

W 1655 roku podczas najazdu Szwedów zamek został uszkodzony, potem zniszczenia powiększyły ataki wojsk Rakoczego. W 1670 roku biskup Andrzej Trzebicki odbudował twierdzę. Kiedy w 1788 roku zamek przeszedł na własność rządu zaniedbywany zaczął niszczeć. Pożar z początków XIX wieku dopełnił zniszczenia.