Zamek w Lubaczowie

 widłach Sołotwi i Lubaczówki zachowały się pozostałości królewskiego zamku z czasów Kazimierza Wielkiego. W miejscu tym wcześniej istniał gród, w XIV wieku na jego fundamentach Kazimierz wielki wzniósł budowlę murowaną. Zamek ten wymieniają Janko z Czarnkowa i Jan Długosz. Następna wzmianka pochodzi z czasów Władysława Opolczyka. Po 1377 roku ziemie wraz z zamkiem krótko były rządzone przez księcia litewskiego Jerzego Narymuntowicza, potem weszły w skład Mazowsza jako 

Resztki murów piwnic, fot. ZeroJeden, VIII 2001

wiano księżnej Aleksandry. Po bezpotomnej śmierci księcia mazowieckiego Władysława, od 1462 roku, zamek został przyłączony do Korony i stawał się siedzibą powiatu, kasztelanii, starostwa grodowego i później niegrodowego. Pierwszy opis zamku pochodzi z 1534 roku. Był to zespół głównie drewnianych zabudowań, a nieliczne murowane elementy były wtedy zniszczone: wieża, mur z balkonami i piwnica pod czeladnią. Składał się z przygródka i zamku właściwego. Do 1565 roku, kiedy sporządzono kolejną inwentaryzację, zamek właściwy niewiele się zmienił, ale rozbudowano przygródek. W 1578 roku jest mowa już o czteroskrzydłowym drewnianym założeniu z wewnętrznym dziedzińcem. Na obronność zespołu składał się most, brama i pomieszczenia na blankach.

W ciągu XVII wieku zamek podczas licznych najazdów został spalony przez Tatarów. W 1662 roku był tu piętrowy budynek z ośmioma pomieszczeniami, ale w kolejnych inwentarzach już się go nie wymienia. Ostatni spis pochodzi z 1729 roku.

Do dziś zachowały się fragmenty murów przyziemia, sklepione piwnice i ślady fos.