obrębie miasta, na prawym brzegu Noteci, był zamek królewski. Pierwotny gród
z XI i XII wieku wspomniany jako castrum antiquum
znajdował się na nizinie wśród łąk zalewowych i moczarów nad Notecią i jej dopływem - Ślęską. Na zachód od grodu i jego podgrodzia książę Przemysław I
w czasie walk
z Pomorzanami o Nakło wystawił
w roku 1255 nowy gród nad rzeką Kołczatką.
Po zniszczeniu Nakła przez Krzyżaków
w 1331 roku Kazimierz Wielki założył
w miejscu dotychczasowych grodów i osady nowe miasto, otoczył je murem i zbudował murowany zamek, co poświadczają Janko
z Czarnkowa i Długosz. Budowa zamku miała miejsce prawdopodobnie po 1357 roku,
w którym król zwolnił posiadłości biskupie od obowiązku budowy grodów
z wyjątkiem dwóch izbic
w grodzie nakielskim. Do 1772 roku
zachowały się jeszcze fragmenty murów zamkowych, rozebrane dopiero
w 1 połowie XIX wieku.