Zamek w Szczecinku

a wyspie jeziora Trzesiecko w XIII wieku istniał graniczny gród księstwa zachodniopomorskiego. W 1310 roku z inicjatywy księcia Warcisława IV rozpoczęto wznoszenie zamku. Nie zostało dotychczas wyjaśnione czy zamek Warcisława był murowany, jeśli tak to ograniczało się to do budynku mieszkalnego, a umocnienia grodu zostały tylko odbudowane. W zamku miał siedzibę namiestnik książęcy Arnold Dębicz. W tym samym czasie istniejąca wcześniej osada na stałym lądzie w pobliżu wyspy otrzymała prawa miejskie.

W 1356 roku zabudowania z czasów Warcisława zostały rozebrane i prawdopodobnie z wykorzystaniem pozyskanego materiału wzniesiono nowy zamek, w pełni murowany. Początkowo powstało skrzydło na południowym krańcu wyspy od strony jeziora, a dziedziniec otoczono murem obwodowym, całość miała plan zbliżony do prostokąta. Budynek mieszkalny miał tylko jedną kondygnację, był też płytko podpiwniczony. Brama wjazdowa znajdowała się od strony miasta, czyli od północy, z niej na stały ląd prowadził drewniany most na palach.

Budowę tego założenia prowadzono do 1364 roku. Przesunięcie się granicy z państwem krzyżackim, przez co zmalała rola obronna Szczecinka, doprowadziło do chwilowego wstrzymania dalszej budowy. Do końca XIV wieku wznowiono jednak 

fot. ZeroJeden, III 2002

prace i wybudowano jeszcze drugą kondygnację głównego skrzydła. Prawdopodobnie podczas rozbudowy prowadzonej w latach 1459-1474 za czasów księcia Eryka II wzniesiono północne skrzydło, w którym znalazła się brama wjazdowa. Budynek ten miał trzy kondygnacje, a przy jego wschodnim narożniku znajdowała się czworoboczna wieża. W dokumentach pojawiają się późniejsze nazwy skrzydeł, południowe to dom rycerski a północne nazywane jest bramnym.

Nie jest również jednoznacznie wyjaśniona geneza wieży nazywanej więzienną, która znajdowała się przy wschodniej ścianie domu rycerskiego. Grubość murów świadczyć może, że nie powstała w średniowieczu, można przyjąć, że pochodzi z przebudowy dokonanej w XVI wieku. Wieża ta była u podstawy cylindryczna o średnicy ponad 8 metrów, a wyższe jej kondygnacje miały plan kwadratu.

W latach 1606-1610 książę Filip II przebudował południowe skrzydło nadając mu cechy renesansowe, a w latach 1619-1623 książę Ulryk wzniósł nowe skrzydło północne w miejsce rozebranego. W latach 1690 i 1780 skrzydło południowe przebudowywano, a północne rozebrano 

Zamek w Szczecinku na zdjęciu z lat 1905-10

w 1801 roku. W ciągu XIX i XX roku jeszcze kilkukrotnie przebudowywano ocalały budynek.

Po drugiej wojnie światowej w zamku znajdowało się schronisko turystyczne, obecnie budynek nie jest wykorzystywany.